اين مؤسسه مجهز به دستگاه سنجش تراكم استخوان ديجيتال با سيستم DEXA براي نواحی مختلف بدن و به شكل خاص سر استخوان ران، فقرات كمری و استخوانهای ساعد می باشد. همراه با اين بررسی گزارشات تخصصی مربوط به همكاران پزشك و گزارشات عمومی مخصوص مراجعين ضميمه ميباشد .
پوکی استخوان (استئوپروز) چیست ؟
همه انسان ها با افزایش سن دچار کاهش تراکم و قدرت استخوان های خود می شوند. اگر شما بیش از حد دچار این مشکل شوید ، استخوانهای شما ضعیف و ضعیف تر شده و به راحتی می شکنند. حتی شکستگی خود به خودی اتفاق می افتد. به همین دلیل به ان بیماری خاموش یا دزد بی صدا می گویند. زیرا فرد قبل از شکستگی هیچ علامتی ندارد و کاملاً از آن بی خبر است. توجه داشته باشید که پوکی استخوان از آرتروز کاملاً متفاوت بوده، زیرا آرتروز مفاصل را درگیر کرده و خیلی زود علامت می دهد.
شایع ترین بخش هایی که درمبتلایان به پوکی استخوان دچار شکستگی می شود عبارتند از ستون فقرات، ران، لگن، موچ دست و بخش بالایی بازو که با کوچکترین ضربه و حتی بدون ضربه احتمال شکستگی وجود دارد.
چرا پوکی استخوان مهم است و چه اثری بر من دارد؟
پوکی استخوان در هر فردی محتمل است. ولی در بانوان بالای 60 سال شایع تر است. بیش تر از نصف بانوان در دوران یائسگی ممکن است به شکستگی مرتبط با استئوپروز مبتلا شوند. شکستگی منجر به ناتوانی و بنابراین عدم استقلال حرکتی شما شده و در ضمن درد ناتوانی خود را نیز دارد و همچنین منجر به از دست رفتن تناسب اندام می گردد.
چه کسانی به این بیماری مبتلا می شوند؟
طبق آمار منتشره از سوی وزارت بهداشت، حدود 47 درصد از زنان و 44 درصد از مردان بالای 45 سال در ایران دچار کمبود تراکم استخوان می باشند. سن ابتلا به این بیماری در بین زنان ایرانی به شدت کاهش یافته و به 35 سالگی رسیده است، در حالی که میانگین سن ابتلا به این بیماری در جهان 75 سالگی می باشد. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که حدود 40 درصد از زنان و 10 درصد از مردان در طول زندگی خود با خطر پوکی استخوان مواجه اند.
عوامل بروز بیماری پوکی استخوان چیست؟
در بروز این بیماری می توان به علل زیر اشاه کرد:
عوامل خطر ساز غیر قابل تغییر
سن :
با افزایش سن احتمال بروز بیماری پوکی استخوان بیشتر می شود. بعد از 30 سالگی به ازای هر 10 سال، به تدریج علائم کاهش توده استخوانی افزایش می یابد.
جنس :
جدای از اینکه افزایش سن رابطه مستقیم با بروز بیماری دارد، ثابت شده است که ابتلای زنان به این بیماری 5-4 برابر بیشتر از مردان است، بطوریکه در زنان از هر 3 نفر و در مردان از هر 8 نفر یکی به بیماری دچار می شود.
سابقه فامیلی :
اگر افراد درجه یک خانواده ، سابقه ابتلا به این بیماری را داشته باشند. فرد باید اقدامات لازم را جهت پیشگیری از بروز بیماری انجام دهد زیرا شانس وی نسبت به دیگر افراد حداقل 2 برابر است.
یائسگی :
این اختلال هورمونی به طور طبیعی در زمان یائسگی و در غیر از آن بصورت عقب افتادن مکرر قاعدگی بیش از 6 ماه و یا یائسگی زودرس یا برداشتن تخمدان ها اتفاق می افتد که خود زنگ خطری جهت امکان پیشرفت سریع بیماری پوکی استخون است.
داروها :
مصرف داروهای حاوی کورتون ( داروهای استروئیدی ) برای مدت بیش از سه ماه یا مصرف طولانی مدت داروهای ضد تشنج و یا هپازین ، از عوامل خطر در ایجاد پوکی استخوان به حساب می آیند.
بیماری های مزمن :
برخی از بیماری ها با اثر گذاری هورمونی و یا اختلال در جذب و دفع کلسیم ، سبب بروز و تسریع در پوکی استخوان می شوند.
بیماری های غدد تیروئید، پاراتیروئید، تخمدان ها ، دیابت ، کلیه و کبد ، سرطلان ها، بیماریهای گوارشی و روده ای از این دسته اند.
عوامل خطر ساز قابل تغییر
کمبود کلسیم و ویتامین D :
مصرف کم مواد غذایی حاوی کلسیم و مصرف کم ویتامین D، کمی تابش مستقیم آفتاب که با توجه به زندگی شهری و رواج آپارتمان نشینی و نیز با توجه به میزان پوشش بدنی در ایران بسیار مهم بوده و درنتیجه ریسک ابتلا به این بیماری را بالا می برد.
بی تحرکی و مصرف الکل و سیگار:
ارتباط مستقیم بین بروز و شدت روند بیماری با کاهش تحرک وجود دارد، افرادی که تحرک کمی دارند، بصورت آشکار مستعد به ابتلا و پیشرفت بیماری می باشند. همچنین خطر بروز این بیماری در الکلی ها و افراد سیگاری به واسطه اختلال تعادل کلسیم در بدن آن ها بالا است . فعالیت و تحرک اثر دفاعی مهم در مقابل این بیمای دارد.
چطور می توان از سلامت استخوان های خود آگاه شد ؟
بهترین و مطمئن ترین روش، انجام تست دوره ای سالیانه سنجش تراکم استخوان با نام دانستیومتری استخوان (BMD) بوده که به روش DEXASCAN انجام شده و در مرکز تصویربرداری پزشکی مهرگان گرگان این روش با سیستم مدرن و به روز دیجتال انجام می گیرد. برای انجام این تست از قبل نیاز به آمادگی خاص نیست در این روش میزان تراکم استخوان های شما با سطح نرمال سن تان مقایسه و گزارش می گردد.همچنین از این روش در اندازه گیری شدت بیماری و نیز موفقیت درمان در فواصل سالانه استفاده می شود.
راههای پیشگیری و درمان پوکی استخوان چیست؟
پیشتر گفتیم بیماری پوکی استخوان بیماری شایع و خطرناکی است زیرا در طول حضور آن بیمار هچ علامت مشخصی نداشته و زمانی فرد متوجه آن می شود که کاملا پیشرفت کرده است و گاهی تا بروز اولین شکستگی هیچگونه نشانه ای از خود نداد .پس همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. مصرف مواد غذایی سرشار از کلسیم و ویتامین D نظیرشیر و لبنیات (هر لیوان شیر حاوی حدود 300 میلی گرم کلسیم و حدود 100 واحد ویتامین D می باشد.)
ماهی و سایر غذاهای دریایی، سبزیجات و میوه های تازه خصوصاً در سنین رشد ودر کنار آن ورزش و فعالیتهای بدنی سالم و مکرر، عدم استعمال سیگار و مشروبات الکلی نقش موثری در پیشگیری از ابتلا به این بیماری در سنین بالا دارد.
در جدول زیر مقدار کلسیم روزانه برحسب میلی گرم مشخص شده است.متوسط میزان نیاز روزانه کلسیم 1200 میلی گرم در روز است.
شیر | 1 لیوان | 300 میلی گرم |
ماست | 1لیوان | 300 میلی گرم |
پنیر | 100گرم | 210 میلی گرم |
کشک | 1لیوان | 260 میلی گرم |
تن ماهی | 100گرم | 90 میلی گرم |